म. टा. वृत्तसेवा, निफाड
पश्चिम महाराष्ट्रात ऊस तोडणीसाठी आधुनिक पद्धत वापरण्याचा प्रघात सुरू असून, हार्वेस्टर या यंत्राने ऊसतोडणी होत आहे. निफाड पंचायत समितीचे सभापती सुभाष कराड यांच्या जळगाव येथे असलेल्या उसाची तोडणी संगमनेर करखान्याच्या हार्वेस्टर मशिनने सुरू केली आहे. निफाड तालुक्यातील हा पहिलाच प्रयत्न आहे. यामुळे वेळ व पैशांची बचत होत असल्याने शेतकऱ्यांसाठी हार्वेस्टर फायदेशी ठरत आहे.
हार्वेस्टर मशिनने ऊस मुळापासून तोडला जातो. त्यामुळे एकरी उत्पादन वाढते. नुकसानही होत नाही. तोडलेला ऊस कमी वेळेत कारखान्याच्या काट्यावर पोहोचल्याने तो वाळत नाही. त्यामुळे वजन वाढते. ऊस थेट कारखान्याच्या गव्हाणीत पोहोचतो. या यंत्रामुळे ऊसतोडणी मजुरांच्या मागे धावण्याची गरज नाही. ऊसतोड कामगारांना तोडणीसाठी शेतकऱ्याला खूप आर्जव करावे लागतात. प्रसंगी पैसे खर्च होतात आणि सर्वात महत्त्वाचा फायदा म्हणजे जी ऊसतोडणी व्हायला एक महिना लागेल ती अवघी चार दिवसांत झाल्याने शेतकरी या कामातून मुक्त होईल. मात्र यामुळे हार्वेस्टर यंत्राचा वापर वाढला, तर ऊसतोड मजुरांच्या रोजगारावर मोठा परिणाम होऊ शकतो.
सुमारे २० एकर क्षेत्रातील ऊस तोडण्यासाठी महिना लागू शकतो. ऊसतोडणी सलग चालली नाही, तर एकरी सरासरी उत्पादनावर परिणाम होतो. हार्वेस्टर यंत्राने चार दिवसांत माझे क्षेत्र पूर्ण मोकळे होईल आणि उत्पन्न वाढेल. त्यामुळे मोठ्या क्षेत्रासाठी हार्वेस्टरने ऊसतोडणी फायद्याची आहे. निफाड तालुक्यातील हा पहिलाच प्रयोग आहे.
- सुभाष कराड, ऊस उत्पादक, निफाड
अशी करावी लागवड
ऊस उभ्या पध्दतीने लावलेला असावा. चार फुटाच्या सऱ्या असाव्यात. लागवड नोव्हेंबर-डिसेंबर दरम्यानची अधिक उपयुक्त. पाचट खत म्हणून उपयोगी पडते. ऊस निघून गेल्यानंतर कुट्टीचा एकरी दोन हजार रुपये खर्च वाचतो.
अशी होत ऊसतोड
हार्वेस्टर यंत्र वेगाने उसाची तोडणी करते. उसाचे तुकडे तयार करून तोडणीवेळी यंत्रासोबत चालणाऱ्या ट्रॉलीत ते टाकले जाते. ट्रॉली भरल्यानंतर मालट्रकमध्ये उसाचे तोडलेले टिपरे ओतले जातात. हे सर्व काम आटोमॅटिक चालते. या कामासाठी फक्त चार ते पाच माणसांची गरज असते. यानंतर भरलेला ट्रक थेट कारखान्याच्या काट्यावर जातो. उसतोडीच्या प्रचलित पद्धतीपेक्षा ही हार्वेस्टर पद्धत कमी खर्च, वेळेची आहे.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
