घरोघरी गॅस आल्याने मालगाव, निफाड तालुके केरोसिनमुक्ती
pravin.bidve@timesgroup.com
Tweet : BidvePravinMT
नाशिक : जिल्ह्याला केरोसिनमुक्त करण्याच्या आणि पर्यावरण स्नेह जपण्याच्या दिशेने नाशिकने एक पाऊल पुढे टाकले आहे. ग्रामीण भागातील दारिद्रय रेषेखालील १ लाख ४६ हजार लाभार्थींना पंतप्रधान उज्ज्वला गॅस योजनेच्या माध्यमातून गॅस मिळू लागल्याने आपसूकच केरोसिनची गरज संपुष्टात येऊ लागली आहे. मालेगाव आणि निफाड पाठोपाठ सिन्नरही केरोसिनमुक्त करण्यात यश आले असून धूरमुक्तीच्या दिशेने या तालुक्यांची पाऊले पडू लागली आहेत.
केरोसिन असो किंवा सरपण यामुळे पर्यावरणाची मोठी हानी होते. दारिद्रय रेषखालील कुटुंबाचा रहाणीमानाचा दर्जा उंचावतानाच पर्यावरण संवर्धनालाही हातभार लागावा यासाठी पंतप्रधान उज्जवल गॅस योजनेची घोषणा करण्यात आली. १ मे २०१६ रोजी उत्तर प्रदेशातील बलिया जिल्ह्यातून या योजेनेचा प्रारंभ झाला. दारिद्रय रेषेखालील व्यक्तींना केवळ १०० रुपयांच्या प्रतिज्ञापत्राच्या आधारावर हे कनेक्शन दिले जाऊ लागले. त्यासाठी प्रत्येक गॅस कनेक्शनसाठी १६०० रुपयांचा खर्च सरकार करीत आहे. जिल्ह्यात सव्वा दोन वर्षांमध्ये दारिद्रय रेषेखालील तब्बल १ लाख ४६ हजार कुटुंबांना या योजनेतून गॅस कनेक्शनचा लाभ दिला गेला आहे. त्यामुळे केरोसिनसाठी हेलपाटे मारण्याच्या तसेच लाकडे गोळा करून आणण्याच्या कटकटीपासून महिलावर्गाची सुटका झाली आहे.
केरोसिन वाटपात घट
दारिद्रय रेषेखालील अधिकाधिक कुटुंबांना उज्जवला गॅस कनेक्शन उपलब्ध करून देऊन केरोसिनचे नियतन कमी करण्याचे उद्दिष्ट्य जिल्हा पुरवठा विभागाने ठेवले आहे. जिल्ह्यात तळागाळातील नागरिकांना पंतप्रधान उज्जवला गॅस योजनेचा लाभ मिळण्यास सुरुवात झाली असून त्यांनी केरोसिनचा लाभ सोडणे अनिवार्य आहे. त्यामुळे केरोसिन अर्थात रॉकेलचे नियतन कमी कमी केले जात आहे. हे नियतन ऑगस्टमध्ये ४२० किलोलिटरपर्यंत (केएल) आले. सप्टेंबरमध्ये ३३६ केएल एवढीच मागणी पुरवठा विभागाने नोंदविली आहे.
क्रॉस चेकिंगमुळे यश
उज्जवल गॅस योजनेचा लाभ मिळाला असतानाही काही लाभार्थी केरोसिनचा लाभ सोडत नसल्याचे पुरवठा विभागाच्या निदर्शनास आले. त्यामुळे केरोसिन परवानाधारकांकडील लाभार्थीं आणि संबंधित तालुक्यातील उज्जवल गॅस योजनेचे लाभार्थीं यांची पडताळणी पुरवठा विभागाने सुरू केली. दोन्ही योजनांचा लाभ घेणाऱ्या दारिद्रय रेषेखालील कुटुंबांची माहिती त्यामधून पुढे येऊ लागली. अशा लाभार्थींचा केरोसिनचा लाभ बंद केला जात असून त्यामुळे केरोसिनचे वितरणही घटण्यास मदत होत आहे.
मालेगाव आणि निफाड पाठोपाठ या महिन्यात सिन्नर तालुक्यातही केरोसिनचे मागणीनुसार वितरण ३६ 'केएल'वरून शुन्यावर आणले आहे. पुरवठा विभागासह संबंधित तहसील कार्यालयांचेही यामागे परिश्रम आहेत. पुढील टप्प्यात नाशिक, येवला, चांदवड या तालुक्यांमधील नियतन शुन्यावर आणण्याचे आमचे उद्दिष्ट आहे.
- श्रीनिवास अर्जुन, जिल्हा पुरवठा अधिकारी
..
केरोसिनचे तालुकानिहाय मागणीनुसार वाटप
तालुका........ऑगस्ट (केएल).....सप्टेंबर (केएल)
दिंडोरी................३६........................३६
सुरगाणा..............३६........................३६
येवला................३६........................२४
कळवण..............३६........................२४
पेठ....................३६........................२४
चांदवड..............२४......................२४
त्र्यंबकेश्वर..........२४........................२४
इगतपुरी............२४........................२४
देवळा..............२४........................२४
बागलाण...........१२............................१२
नाशिक...........१२............................१२
नांदगाव...........१२............................१२
धान्य वितरण नाशिक...........१२............०
धान्य वितरण मालेगाव.....६०.................६०
एकूण...............४२०...............३३६
* मालेगाव, निफाड, सिन्नर.....०......०
मटा विशेष