(लोगो - मटा जाहीरनामा. पान दोनसाठी. फाफ पेजपर्यंतच लेआऊट करावे. पुण्याचे पान दोनचे लेआऊट बघावे.)
फोटो - पंकज चांडोले
नाशिकमध्ये सुवर्ण क्लस्टर व्हावे
विद्यमान सरकार कॉर्पोरेट क्षेत्राला प्रोत्साहन देत असून, त्यामुळे पारंपरिक सुवर्ण व्यवसाय धोक्यात आला आहे. सुवर्ण कारागिरांचा उद्योग मंत्रालयाच्या अखत्यारित समावेश करून त्यांना हस्त कारागिरांचा दर्जा देण्यात यावा, ४११ कलमान्वये सराफ व्यावसायिकांची होणारी पिळवणूक थांबविण्यात यावी, नाशिक शहरात सवर्ण क्लस्टरची निर्मिती करण्यात यावी, या व्यवसायाकडे सकारात्मक दृष्टीने सरकारने पाहावे, असे मत शहरातील सराफ व्यावसायिकांनी व्यक्त केले.
-----------------
आगामी लोकसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर 'महाराष्ट्र टाइम्स'तर्फे आयोजित 'मटा जाहीरनामा' उपक्रमाअंतर्गत राउंड टेबलमध्ये विद्यमान सरकारने सराफ व्यावसायिकांबाबत घेतलेली भूमिका आणि येणाऱ्या सरकारकडून व्यावसायिकांच्या अपेक्षा यांचा आढावा घेण्यात आला. या वेळी उपस्थित व्यावसायिकांनी काही पर्यायदेखील सुचवले. केंद्र सरकारने साडेचार वर्षांत उद्योग व्यवसायाला प्रोत्साहन देणे सोडून मोठ्या उद्योगांचे भले केले आहे. त्यामुळे छोटे व्यावसायिक अडचणीत सापडले आहेत. सरकारने जीएसटीबाबत चांगला निर्णय घेतला. व्यावसायिकांना अनेक कर भरावे लागत होते. त्यातून सुटका झाली आहे. मात्र, सरकारने सराफ व्यावसायिकांवर तीन टक्के जीएसटी लादला आहे. तो अन्यायकारक आहे. सोन्यावर आयातकर १० टक्के अधिक ३ टक्के सेस असा १३ टक्के कर भरावा लागतो. याबाबत सरकारने विचार करणे गरजेचे आहे. जीएसटी १ टक्का, आयातकर ५ ते ७ टक्के अशी १० टक्क्यांच्या आत कर आकारणी झाली तर या व्यवसायाला भरभराटी येईल व चोरट्या मार्गाने येणारे सोने बंद होईल. आज सरकार कॉर्पोरेट क्षेत्राला वार्षिक एक ते दीड टक्का दराने कर्ज देते. तोच दर भारतातील सराफ व्यावसायिकांना दिला तर सराफ व्यवसायाला चालना मिळेल. आज व्याजाचे दर गगनाला भिडले आहेत. व्यवसायामध्ये मोठ्या प्रमाणात स्पर्धा आहे. व्यवसाय करणे जिकिरीचे झाले आहे. कर्ज काढून व्यवसायाचा डोलारा सांभाळताना नाकी नऊ येतात. अशा वेळी पारंपरिक व्यवसाय टिकवायचा असेल तर कमी व्याजदराने सरकारने कर्ज उपलब्ध करून द्यावे. जे व्यावसायिक पूर्णपणे कर्जाचे हप्ते भरतील, अशांना सबसिडी देण्यात यावी. नाशिक जिल्ह्यातील येवला येथे पैठणी क्लस्टर तयार करण्यात आले, त्याप्रमाणे नाशिक शहरात सुवर्ण क्लस्टर तयार करण्यात यावे. नाशिक शहर हे मुंबईपासून जवळ आहे. शहरात क्लस्टरची निर्मिती झाली तर हिरे उद्योगामुळे शहरात रोजगारनिर्मिती होऊन जीवनमान उंचावण्यास निश्चित मदत होईल.
मुक्त विद्यापीठाचा हवा कोर्स
शहरात मुक्त विद्यापीठ आहे. त्याच्याकडून या व्यवसायासाठी असलेले छोटे प्रमाणपत्र कोर्स तयार करण्यात यावे, त्याचप्रमाणे पदवी आणि पदव्युत्तर कोर्सची निर्मिती करण्यात यावी, सरकारच्या अनेक योजना आहेत. मात्र, तळागाळातील व्यावसायिकांपर्यंत त्या पोहोचत नाहीत. त्यासाठी प्रयत्न होणे आवश्यक आहे. सरकारने व्यावसायिकांकडे सकारात्मकतेने पाहावे, अशी इच्छा सराफ व्यावसायिकांनी व्यक्त केली.
(चौकट)
मटा जाहीरनामा वाचकांच्या भेटीला
लोकसभा निवडणुकीचे बिगुल वाजले आहे. साहजिकच राष्ट्रीय पातळीवरील मुद्दे, सरकारची त्याबद्दलची धोरणे, त्याचा विविध घटकांवर होणारा परिणाम आदींची चर्चा या व्यासपीठावरून होणार आहे. त्यामध्ये संबंधित क्षेत्रामध्ये अनेक वर्षे काम करणारे कार्यकर्ते, तज्ज्ञ सहभागी होणार आहेत. या चर्चेची नाशिकच्या भावी खासदारांना त्यांच्या कामाची दिशा ठरविण्यासाठी मदत होईल, अशी आशा वाटते.
…
सरकारला दहापैकी गुण
संरक्षणअंतर्गत सुरक्षा ७
परराष्ट्र धोरण ७
आर्थिक नीती ५.५
वाहतूक व दळणवळण ६
सामाजिक सलोखा ३
पर्यावरण ऊर्जा ५.५
कृषी ४.६
सार्वजनिक आरोग्य, स्वच्छता ६.५
शिक्षण ५.५
महिला ५.३
आमचा जाहीरनामा
- जीएसटी ३ टक्क्यांवरून १ टक्का करावा
- कस्टम ड्युटी १० टक्क्यांवरून ५ टक्के करण्यात यावी
- कमी व्याजदराने कर्जपुरवठा व्हावा
- व्यावसायिकांना कर्ज भरल्यानंतर सबसिडी देण्यात यावी
- सुवर्ण क्लस्टरसाठी नाशिकचा विचार व्हावा
- सुवर्ण कारागिरांना हस्तकलेचा दर्जा देण्यात यावा
- नाशिकमध्ये सुवर्ण कारागिरांसाठी राजकोटच्या धर्तीवर कॉलेजची उभारणी करण्यात यावी
- ऑनलाइन व्यवहार करताना जे चार्जेस लागतात, ते रद्द करण्यात यावेत
- संपूर्ण भारतात सुवर्ण व्यावसायिकांना त्रासदायक ठरत असलेले ४११ कलम जामीनपात्र करण्यात यावे
- विद्यापीठात सुवर्ण कारागिरीचे अभ्याक्रम सुरू करण्यात यावेत
- प्रत्येक सराफ बाजारात पोलिस चौकी उभारण्यात यावी
- उद्योग मंत्रालयाच्या वतीने इतर हस्त व्यावसायिकांना देण्यात येत असलेल्या सुविधा सुवर्ण कारागिरांना देण्यात याव्यात
- कॉर्पोरेट क्षेत्राला प्रोत्साहन देण्यापेक्षा छोट्या व्यावसायिकांच्या व्यवसायाला प्रोत्साहन द्यावे
- अवैध मार्गाने येणाऱ्या सोन्यावर निर्बंध घालावेत
- खडे, हिरे या व्यवसायाच्या उभारणीसाठी एमआयडीसीत जागा द्यावी
सर्वांत जास्त कर भरण्यामध्ये सराफ व्यावसायिकांचा वाटा आहे. मात्र, ज्या प्रमाणात या व्यावसायिकांना सोयी मिळायला हव्यात, त्या प्रमाणात सरकार या व्यावसायिकांना सोयी-सुविधा देत नाहीत. डिजिटल इंडियाकडे वाटचाल करताना डेबिट कार्ड आणि क्रेडिट कार्डावर सर्वांत जास्त कर आकारणी केली जाते. ती करू नये.
- चेतन राजापूरकर, अध्यक्ष, नाशिक सराफ असोसिएशन
…
या सरकारने संरक्षण, सुरक्षा, पर्यावरण, ऊर्जा, कृषी, शिक्षण या क्षेत्रात थोड्या फार प्रमाणात कामगिरी केली आहे. मात्र, सुवर्ण व्यावसायिकांना ४११ कलमान्वये होणारा त्रास कमी व्हावा यासाठी हे कलम रद्द करावे, जिल्ह्यात शैक्षणिक वातावरण चांगले असल्याने सुवर्णकला केंद्र सुरू करून पदवी आणि पदव्युत्तर शिक्षण सुरू करावे. त्याचप्रमाणे छोटे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम सुरू करावे.
- राजेंद्र शहाणे, माजी अध्यक्ष, नाशिक सराफ असोसिएशन
मागील सरकारपेक्षा या सरकारने काही प्रमाणात चांगली कामगिरी केली आहे. मात्र, सुवर्ण व्यापाराकडे कानाडोळा होतो हे नाकारून चालणार नाही. या व्यवसायाकडे सकारात्मक दृष्टीने पाहण्याची गरज आहे. जो व्यावसायिक कर्जाची परतफेड करेल, त्याला सबसिडी देण्यात यावी.
- राजेंद्र ओढेकर, माजी अध्यक्ष, नाशिक सराफ असोसिएशन
सरकारने सुवर्ण कारागिरांसाठी ज्या योजना तयार केल्या आहेत, त्या खालच्या स्तरापर्यंत पोहोचत नाहीत. त्याची अंमलबजावणी होण्यासाठी सक्षम यंत्रणा उभी करावी. त्याचप्रमाणे जाहीरनामा तयार करताना सुवर्ण कारागिरांच्या मुलांसाठी विशेष योजना तयार करावी, तसेच शैक्षणिक धोरण सुकर करण्यात यावे. जो जाहीरनामा तयार कराल, त्याची अंमलबजावणी चोख करावी.
सुनील महालकर, सराफ व्यावसायिक
नाशिक शहराचा विचार केल्यास सराफ बाजारात अनेक गैरसोयी आहेत. हा बाजार अतिक्रमणाने वेढला आहे. हे अतिक्रमण काढण्यासाठी महापालिका काही करीत नसून खासदारांनी यासाठी प्रयत्न करावेत. पूररेषेबाबत विचार करण्यात यावा. दरवेळी पूर आल्यानंतर सराफ बाजारात पाणी शिरते. येथील व्यावसायिकांचे नुकसान होते. त्याची भरपाई मिळत नाही. त्याबाबत विचार करण्यात यावा.
- कृष्णा नागरे, माजी अध्यक्ष, नाशिक सराफ असोसिएशन
भारतात अत्यंत जाचक असलेले ४११ कलम रद्द करण्यात यावे. या कलमामुळे अनेक सराफ व्यावसायिकांनी आत्महत्या केल्या आहेत. निदान हे कलम जामीनपात्र तरी करण्यात यावे. नाशिकमध्ये शैक्षणिक वातावरण चांगले आहे. त्याकरिता सुवर्ण व्यावसायिकांसाठी कॉलेज उभारावे. त्याचा फायदा महाराष्ट्रातील तमाम जनतेला मिळेल.
- कन्हैया आडगावकर, सराफ व्यावसायिक
