म. टा. प्रतिनिधी, नाशिक
अवघ्या दोन महिन्यांवर येऊन ठेपलेल्या कुंभमेळ्याकडे शहरवासियांबरोबरच जगभरातील भाविक, संशोधक, पर्यटकांचे लक्ष लागले आहे. धार्मिक व आध्यात्मिक किनार असलेल्या या सोहळ्याला सोशल मीडियाचीही प्रशस्त किनार लाभल्याचे दिसत आहे. सोशल मीडियातील महत्त्वाच्या मानल्या जाणाऱ्या फेसबुकवर तर कुंभमेळ्याची असंख्य पेजेस असल्याचे दिसून येत आहे.
काळाशी सुसंगत रहावे, यासाठी अबालवृद्धांपर्यंत सर्वचजण सोशल मीडियाचा वापर करतात. केवळ छंद किंवा आवड म्हणून नव्हे तर माहितीचे साधन म्हणून याकडे बघितले जात आहे. हीच बाब कुंभमेळ्याविषयी माहिती मिळविण्यासाठीही दिसून येत आहे. 'कुंभमेळा २०१५ नाशिक', 'सिंहस्थ कुंभमेळा २०१५', 'कुंभमेळा महापर्व', 'कुंभकॅम्प इंडिया', कुंभमेळा २०१५ (नाशिक त्र्यंबकेश्वर) याचबरोबर 'कुंभमेळा' या एकाच नावाचे शेकडो पेजेस फेसबुकवर दिसून येतात. याच नावाचे ग्रुप, कम्युनिटीही तयार केल्याचेही फेसबुकवर आढळून येत आहे. सिंहस्थ कुंभमेळ्याविषयी वेगळी काही माहिती मिळेल, यासाठी नेटीझन्सही धडाधड लाईक करुन या पेजेसशी कनेक्ट होत आहेत. कुंभमेळ्याचा केंद्रबिंदू असलेले साधू-महंत, कमंडलू, तुळशीच्या-रुद्राक्षाच्या माळा, वाढलेल्या जटा असेच चित्र फेसबुक पेजचे कव्हर बनले आहेत.
या पेजेसमधील महत्त्वाची बाब म्हणजे अनेक पेजेस आपोआप तयार झाले आहेत. फेसबुकवर असलेल्या प्रोफाईलमध्ये लाईक्स या ऑप्शनवर आपण कुंभमेळा असे टाकले की हे पेजेस तयार होतात. त्यामुळे या पेजेसची संख्या सातत्याने वाढते आहे. मात्र या आपोआप तयार झालेल्या पानांवर कसलीही वेगळी माहिती दिसून येत नाही. जे पेजेस तयार केली गेली आहेत, त्यावर मात्र सिंहस्थ कुंभमेळ्याबरोबरच शहराची विस्तृत माहिती दिली आहे. शहराचा इतिहास, कुंभमेळ्याचा इतिहास, फोटो, देवस्थानांची माहिती, मागील कुंभमेळ्याच्या आठवणी, गोदावरी नदीचे माहात्म्य, उगम अशी महत्त्वपूर्ण माहिती या पेजेसमार्फत मिळते आहे. याबरोबरच प्रशासनाकडून कुंभमेळ्यासाठी कोणती महत्त्वाची कामगिरी बजावली जात आहे, त्यात सामाजिक संस्थांची भूमिका, त्यांचा सहभाग याबाबतही वेळोवेळी माहिती दिली जात आहे.
प्रशासनही झाले गतिमान
प्रशासनासाठीही कुंभमेळ्यात देशातील नागरिकांचा प्रतिसाद, पर्यटकांची अंदाजे संख्या याचा अभ्यास या पेजेसवरील प्रतिसादावरुनही करणे सोपे जात आहे. सामाजिक बांधिलकीच्या हेतूने अॅम्बुलन्स, अग्निशामक दल, वाहतूक, कार्यक्रम, हॉटेल्स, इमर्जन्सी आदींविषयी माहिती या पेजेसवर दिली जात आहे. प्रशासनामार्फत घेतले जाणारे निर्णयही या माध्यमातून समाजापर्यंत पोहोचवले जात आहेत. त्यामुळे कुंभमेळ्याचा जोरदार इफेक्ट सोशल मीडियावरही झालेला होऊन त्याचे प्रतिबिंब या सोहळ्यावर उमटले आहे.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट